Η ζωή μας κινείται σε πολλούς άξονες και σίγουρα όλοι μας έχουμε μια λογική και μια συναισθηματική πλευρά. Ποιά είναι αυτή που κυριαρχεί όμως και με γνώμονα ποια από τις δυο θα πρέπει να παίρνουμε αποφάσεις;

Feeling or thinking?

Από τη μια, τα συναισθήματα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του εαυτού μας, αφού μας δείχνουν την πορεία και καθοδηγούν τη συμπεριφορά μας. Έχει λοιπόν μεγάλη αξία να τα διερευνούμε και να τα επεξεργαζόμαστε κάνοντας ενδοσκόπηση είτε μόνοι μας, αν  έχουμε τα εργαλεία, είτε μέσω της θεραπευτικής διαδικασίας. Πολλές φορές, τα αρχικά μας συναισθήματα είναι μεταμφιεσμένα και αν τα διερευνήσουμε λίγο καλυτερα, θα διαπιστώσουμε ότι μετασχηματίζονται σε άλλα, βαθύτερα. Έτσι για παραδειγμα, ο θυμός μας μπορεί να είναι μια μεταμφιεσμένη θλίψη ή απόρριψη. Χρειάζονται όμως και τα πιο επιφανειακά συναισθήματα, όπως αυτό του θυμού, γιατί μας βοηθούν να αναδυθούν και τα πιο βαθιά, τα λιγότερο ορατά και προφανή, τα πιο εγκλωβισμένα. Οι άνθρωποι που επενδύουν περισσότερο στο συναίσθημα, έχουν περισσότερη διαίσθηση, ακούν εκείνο που τους επιτάσσει η καρδιά και εκφράζουν με ευκολία αυτό που νιώθουν. Εκνευρίζονται με τα πρακτικά, γήινα ζητήματα,εφαρμόζουν την τακτική του « βλέποντας και κάνοντας» και διατηρούν την ευελιξία τους σε νέες καταστάσεις.

 

Η λογική από την άλλη, μας βοηθά να είμαστε πιο εστιασμένοι σε διανοητικές δραστηριότητες, πιο πνευματικοί αλλά και συναισθηματικά πιο αποστασιοποιημένοι  στις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Οι άνθρωποι που εκλογικεύουν διακρίνονται από ρεαλισμό και είναι « πρακτικά πνεύματα». Είναι προσηλωμένοι σε διανοητικές δραστηριότητες, προτιμούν να λύνουν τα προβλήματά τους με την επαγωγική λογική και δεν τους αρέσουν οι αφηρημένες έννοιες. Καλωσορίζουν τις οδηγίες και χρειάζονται ένα σαφές, ξεκάθαρο πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορούν να κινούνται με ασφάλεια. Δεν πορεύονται με τη νοοτροπία του «όπως έρθουν τα πράγματα» αφού έχουν ανάγκη από μια δομημένη ζωή . Τους αρέσει να χρησιμοποιούν λίστες, αντζέντες και χρονοδιαγράμματα αλλά και να θέτουν στόχους.

 

Ανεξάρτητα όμως από το τι πρεσβεύουμε, το σίγουρο είναι ότι καλό θα είναι να μην παίρνουμε αποφάσεις όντας πεινασμένοι (hungry), θυμωμένοι (angry), μοναχικοί (lonely) ή κουρασμένοι (tired) αφού το ακρωνύμιο HALT, δε βγήκε καθόλου τυχαία. ´Αν βιώνουμε μια τέτοια συνθήκη, καλό θα είναι  να αναβάλλουμε την οποία απόφαση για αργότερα, αφού σε περιπτώσεις πείνας, θυμού, μοναξιάς και κούρασης, πρυτανεύει το συναίσθημα και είναι πολύ πιθανόν να μας ωθήσει προς τη λάθος κατεύθυνση αφού επιλέγουμε με βάση αυτό που επιθυμούμε και όχι αυτό που χρειαζόμαστε. Το έχει πει και ο Bill Clinton : «Τις χειρότερες αποφάσεις μου, τις έχω πάρει όντας κουρασμένος».

 

Επειδή ακόμη και μια μικρή αποφάση μπορεί να διαμορφώσει το πεπρωμένο μας, δεν χρειάζεται πάντα να πρωτοστατεί το ένα από τα δυο ή να επικεντρωνόμαστε μόνιμα στο συναίσθημα ή στη λογική. Διατηρούμε την ευελιξία μας κάνοντας αλλαγές όπου και όποτε χρειάζεται και προσαρμοζόμαστε με τις εκάστοτε προκλήσεις μη διστάζοντας να  μετατοπίσουμε την προσοχή μας από το συναισθημα στη λογική και αντίστροφα αν και όποτε χρειαστεί.

 

CBT (Cognitive Behavioral Therapy)

Υπάρχει όμως και μια άλλη άποψη, βασισμένη στη γνωσιακή συμπεριφοριστική θεωρία, σύμφωνα με την οποία, λογική και συναίσθημα δεν είναι διαχωρισμένα αλλά λειτουργούν αλληλοσυμπληρωματικά. Σύμφωνα με αυτό το μοντέλο, τα συναισθήματα μας είναι απόρροια των λογικών μας σκέψεων. Συνεπώς, τροποποιώντας τις σκέψεις μας, μια διανοητική διαδικασία, αλλάζουμε και το συναίσθημα που τις ακολουθεί. Μπορούμε λοιπόν να μπούμε σε μια διαδικασία αξιολόγησης των σκέψεών μας, να απαλλαγούμε από εκείνες που είναι δυσλειτουργικές και να τις αντικαταστήσουμε με αλλες πιο ευχάριστες. Έτσι θα απαλλαγούμε και από τα δυσάρεστα συναισθήματα και τη θέση τους θα πάρουν αλλα, πιο ευχάριστα και συμφέροντα για εμάς.

 

Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να είμαστε μόνιμα συνδεδεμένοι με τον εσώτερο εαυτό μας, έτσι ώστε, αν πιστεύουμε στο γνωσιακό μοντέλο, να διαμορφώνουμε άλλες σκέψεις αν δε μας αρέσουν οι αρχικές, ή να αλλάζουμε την προσέγγισή μας, από λογική σε συναισθηματική και αντίστροφα όποτε εμείς το κρίνουμε απαραίτητο. Για άλλη μια φορά λοιπόν, διαπιστώνουμε ότι εμείς είμαστε οι κηπουροί του δικού μας κήπου!

Όλοι έχουμε τη δύναμη να κυριαρχησουμε πάνω στις σκέψεις μας. Ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει στη ζωή μας, έχουμε την ικανότητα να επιλέξουμε πώς θα ανταποκριθούμε σε αυτό, αφού αλλάζοντας τις συνήθειές μας, αλλάζουμε και τον τρόπο σκέψης μας, εφόσον ο τρόπος σκέψης μας απορρέει από τις συνήθειές μας.  Αν αναλογιστούμε ότι κάθε μέρα από το μυαλό του μέσου ανθρώπου περνούν 60,000 σκέψεις, το 95% των οποίων επαναλαμβάνονται σε καθημερινή βάση, θα συνειδητοποιήσουμε πόσο σημαντικό είναι να σταματήσουμε να φθειρόμαστε σκεπτόμενοι το παρελθόν και να σταματήσουμε να εμποδίζουμε το νου μας και τις τεράστιες δυνατότητες του, απελευθερώνοντας το συντριβάνι της ενέργειας που αναβλύζει μέσα μας.

Τι πρέπει λοιπόν να κάνουμε για να σταματήσουμε να αγνοούμε τα δώρα που ρίχνει η ζωή στον δρόμο μας; Για να δούμε το τέλειο θαύμα στο πιο απλό πράγμα και για να σταματήσουμε να δυσφορούμε για πράγματα του παρελθόντος που δεν έχουμε τη δύναμη να αλλάξουμε; Για να μην ανησυχούμε γι αυτά που ίσως έρθουν και δεν έρχονται ποτέ; Πώς μπορούμε να θεραπευτουμε από τις πληγές που στερούν από τη ζωή μας το γέλιο και την πληρότητα που μας αξίζει;

  • Δεν παραιτούμαι από τις χαρές της ζωής και δεν αναβάλλω για αργότερα τα πράγματα που είναι σημαντικά για την ευτυχία μου. Η μέρα για να ζήσω είναι το σήμερα, όχι όταν θα… Φροντίζω να το απολαμβάνω, αφού είναι το μοναδικό που έχω δικό μου. Δεν έχει σημασία τι βρίσκεται πίσω μου ή μπροστά μου, αλλά τι βρίσκεται μέσα μου τώρα. Σήμερα είναι η μέρα για να απολαύσω τους καρπούς τον προσπαθειών μου, για να αδράξω τη στιγμή και για να αναβαθμίσω τη ζωή μου.

  • Μεταμορφώνω τον κόσμο μου από κάτι συνηθισμένο, σε κάτι ιδιαίτερο και ασυνήθιστο και θυμάμαι ότι η ζωή μου είναι κάτι περισσότερο από ένα άθροισμα γεγονότων που έρχονται και παρέρχονται. Ξυπνώ τον εαυτό μου, κάνω να μου συμβούν τα πράγματα που θέλω και δεν ξεχνώ το γνωμικό « όσα ήθελες τόσα μπόρεσες», που μαρτυρά ότι τα όρια της ζωής μου, είναι απλώς επινοήσεις του εαυτού μου. Εξερευνώ τις ικανοτητες της ανθρωπινης φυσης μου, κάνω το επάγγελμά μου έργο αγαπης και φροντίζω να έχω τουλάχιστον 3 στενούς φιλους αφού αυτοί εμπλουτίζουν τη ζωή μου με μαγεία και ομορφιά.

  • Ταρακουνώ τη ζωή μου και δεν περιορίζομαι στον μικρόκοσμό μου, στη σφαίρα του γνωστού και του οικείου. Προχωρώ πέρα από τη δικη μου περιοχή άνεσης και ας νιώθω μόνο εκεί ασφαλής. Αξιοποιώ τις δυνατότητες με τις οποιες με έχουν προικίσει τα χαρίσματα που έχω ως άνθρωπος και δεν φθείρομαι από τοξικά άγχη. Κάνω τις προτεραιότητές μου οδηγό, αλλά όχι με τη νοσηρότητα των εμμονών. Συγκεντρώνομαι στην επιδίωξη αυτού που αγαπώ και η προσοχή μου είναι απερίσπαστα στραμμένη στο έργο μου. Έτσι απολαμβάνω την ευτυχία αλλά και την επιτυχία,χωρίς να τις επιδιώκω αφού είναι παράπλευρα αποτελέσματα της αφοσίωσης μου στο στόχο μου.

  • Γίνομαι εραστής της χαράς, η οποία δεν έχει τίποτα να κάνει με το ύψος του τραπεζικού μου λογαριασμού ή με το εμβαδόν του σπιτιού μου. Ξεχνώ το σπίτι μου, επενδύω στο σπιτικό μου και ζώ τα παιδικά χρόνια των παιδιών μου, είμαι μέρος τους. Επιβραδύνω τους ρυθμούς μου και παύω να κυνηγάω τις μεγάλες απολαύσεις της ζωής παραμελώντας τις μικρές. Κάνω τη συμπόνια και τις μικρές καθημερινές πράξεις καλοσύνης συνήθεια, προσφέρω δείγματα στοργής στους οικείους μου χωρις να υπάρχει ιδιαίτερος λόγος και απολαμβάνω μια πιο πλούσια ζωή.

  • Δεν χάνω την επαφή με τα όνειρά μου και δεν απογοητεύομαι από δυσάρεστα γεγονότα αφού υπάρχει μια φωτεινή πλευρά ακόμη και στη σκοτεινότερη συγκυρία. Το καλύτερο που έχω να κάνω, είναι να σταματήσω να αξιολογώ τα γεγονότα σαν θετικά ή αρνητικά, αλλά να τα βιώνω και να διδάσκομαι από αυτά. Κάνω τις προσπάθειές μου, χρησιμοποιώ αποτελεσματικά το μυαλό μου και πορεύομαι με μια σιγουριά, αφού η ζωή, μπορεί να μη μου δίνει πάντα αυτό που ζητάω, μου δίνει όμως πάντα αυτό που χρειάζομαι!

Όταν ρωτούσαν τη Μητέρα Τερέζα της Καλκούτας τι νόημα έχει το έργο της και ότι δεν προσφέρει καμία λύση εφόσον υπάρχει τόση δυστυχία στον κόσμο, εκείνη απαντούσε ότι πράγματι, ό,τι έκανε ήταν μόνο μια σταγόνα στον ωκεανό. « ´Αν όμως δεν το έκανα, θα έλειπε από τον ωκεανό μια σταγόνα».

Για να είναι γεμάτος ο ωκεανός, χρειάζεται και η δικη μας σταγόνα. Η συνεισφορά μας είναι σημαντική, η παρουσία μας είναι σημαντική.

Τι ακριβώς είναι η αυτοεκτίμηση;

Είναι η ικανότητα να αποδίδω στον εαυτό μου την αξία που του αναλογεί και να ψάχνω να βρώ μέσα μου ´ο,τι αξιόλογο και πολύτιμο υπάρχει. Αυτό όμως δεν θα πρέπει να συγχέεται με την άρνηση της πραγματικότητας, αφού θα ήταν υποκριτικό απέναντι στον ίδιο μου τον εαυτό. Ούτε και εμείς οι σύμβουλοι ψυχικής υγείας θα πρέπει να ενισχύουμε παραληρήματα του τύπου « είμαι διανοια» θεωρώντας ότι έτσι ενισχύουμε την αυτοεκτίμηση του θεραπευόμενού μας.

Αυτοεκτίμηση σημαίνει να ξέρω ακριβώς τι ικανότητες έχω αλλά και που υστερώ, χωρίς να ντρέπομαι γι αυτό. Έτσι, σταματώ να αναλώνομαι σε σκέψεις που έχουν να κάνουν με το πόσο καλός θα ήμουν αν είχα τις δεξιότητες που δεν διαθέτω. Από την άλλη όμως, δεν θα πρέπει να μεταμφιέζω τη νωθρότητά μου σε ανικανότητα και να αναθέτω σε άλλους να κάνουν αυτό που υποτίθεται ότι δεν μπορώ να κάνω εγώ. Η άρνησή μου για παράδειγμα να σιδερώσω, δεν συγκαταλέγεται στα πράγματα για τα οποία δικαιούμαι να δηλώνω ανίκανος ( ανεπαρκής ίσως).

Γιατί κάποιοι έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση;

Γιατί δεν κάνουν ειρήνη με τον πραγματικό, χειροπιαστό εαυτό τους και κυνηγούν έναν ιδανικό εαυτό, το « ιδεώδες εγώ», κάτι που φυσικά απέχει πολύ από αυτό που είναι στην πραγματικότητα. Αυτό μέσα τους δημιουργεί μια σύγκρουση αφού προσπαθούν με κάθε τρόπο να γίνουν κάτι που δεν είναι και να αλλάξουν σε κάτι που οφείλουν να είναι για να ικανοποιήσουν τον περίγυρό τους. ´Οσο όμως και να επιμένουν, δεν καταφέρνουν να καλύψουν το κενό μεταξύ πραγματικού και ιδανικού εαυτού και αυτό καταλήγει σε ματαίωση, εξάντληση ενέργειας και φυσικά πτώση της αυτοεκτίμησης αφού η ψαλίδα ανάμεσα σε αυτό που είναι και σε αυτό που θα πρεπε να είναι μεγαλώνει και κάνει πιο έντονο το αίσθημα του ελλείμματος.

Πώς να ευδοκιμήσει η αυτοεκτίμησή μου;

Απαλλάσσομαι από την ιδέα του ιδανικού εαυτού και παύω να αξιολογώ τον εαυτό μου με κριτήριο την αξία που μου αποδίδουν οι άλλοι. Δεν πρέπει ούτε να είμαι με έναν συγκεκριμένο τρόπο, αλλά ούτε να προσπαθώ να είμαι κάποιος που δεν είμαι. Σταματώ λοιπόν να αυτό βασανίζομαι, είμαι επιεικής απέναντι στον εαυτό μου , υπερήφανος για τη μοναδική μείξη των καλών και των κακών πλευρών μου και σταδιακά θέλω να κάνω τα πράγματα όλο και καλύτερα. Όχι όμως για να με θαυμάσουν οι άλλοι, αλλά για να βελτιώσω την αυτοεικόνα μου. Έτσι, θα στοχεύω στο να δημιουργώ τις καλύτερες δυνατές συνθήκες για να αναδυθεί από μέσα μου το καλύτερο κομμάτι του δικού μου όμως εαυτού, σύμφωνα με τη δικη μου κλίμακα αξιών, ακόμη και αν « η καλύτερη Μαρία» ή « ο καλύτερος Γιωργος», δε μοιάζει καθόλου με εκείνη/εκείνον που πασχίζουν οι άλλοι να με κάνουν να είμαι γιατί έτσι θα ήταν πιο βολικό γι αυτούς.

Και δεν ξεχνώ, πως είναι ωραίο να εξελίσσεται κανείς και να κάνει τις προσωπικές του υπερβάσεις, όχι γιατί δεν είναι καλός ή δεν είναι καλά και μεμψιμοιρεί « σήμερα είμαι χάλια και αύριο θα είμαι τέλεια», αλλά γιατί θέλει να ξεπεράσει τον εαυτό του και να γίνει ακόμα καλύτερος « σήμερα είμαι καλά και αυριο θα είμαι σίγουρα ακόμη καλύτερα!».

Από τη βρεφική ηλικία φαίνεται να αποζητούμε την επιδοκιμασία και την αποδοχή των άλλων. Το κάθε όχι, είναι ένα πλήγμα στην αυτοεκτίμησή μας, είτε πρόκειται για ερωτική απορριψη, που είναι από τις σκληρότερες μορφες, από απλά φλερτ που δεν ευδοκίμησαν, εως μια αρνητική απάντηση σε μια πρόταση γάμου, είτε για εργασιακή απορριψη, είτε για αυτοαπόρριψη, που συμβαίνει όταν πρώτοι απορρίπτουμε τον εαυτό μας από φόβο μήπως απορριφθούμε από τους άλλους, είτε για απορριψη από το κοινό, για εκεινους που εκτίθενται στα φώτα της δημοσιότητας.

Η απόρριψη όμως δεν είναι κάτι τελειωτικό αλλά ούτε και μη αναστρέψιμο και σίγουρα δεν πρέπει να μας κάνει να αμφιβάλλουμε για την αξία μας. Αρκεί να αναλογιστούμε πως άνθρωποι που σήμερα θεωρούνται κορυφαίοι στο είδος τους, κάποτε απορρίφθηκαν λόγω έλλειψης ταλέντου: ο Walt Disney απορρίφθηκε σε πολύ νεαρή ηλικία λόγω έλλειψης δημιουργικότητας, ο Μπετόβεν ευτυχώς για εμάς δεν ακολούθησε την προτροπή του δασκάλου του να σταματήσει την ενασχόλησή του με τη σύνθεση και ο Andy Warhol, που πάνω από 100 έργα του κοσμούν σήμερα  τις αίθουσες του μουσείου μοντέρνας τέχνης της Νέας Υόρκης, κάποτε παρακαλούσε επί ματαίω να τους δωρίσει ένα από τα αριστουργήματά του.

Τι θα πρέπει λοιπόν να μας διδάξουν τα παραδείγματα των παραπάνω εμπνευσμένων ανδρών; Ότι όταν γινόμαστε αποδέκτες  της απόρριψης κάποιου, σε οποιοδήποτε επιπεδο, δεν το αφήνουμε να μας αποθαρρύνει, ούτε και να μας οδηγήσει στην παραίτηση, αφού η αξία μας είναι αδιαπραγμάτευτη. Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε, είναι να δούμε την όλη διαδικασία ωφελιμιστικά, να αποδεχθούμε την αίσθηση της απόρριψης σαν μια ευκαιρία για ενδοσκόπηση, αλλά και σαν μια χρήσιμη διαδικασία για την συναισθηματική μας ζωή. Γιατί μπορεί όλοι να φοβόμαστε το «όχι» των γύρω μας, τη μικρή αυτή αλλά ισχυρή λέξη που μπορεί να προκαλέσει αφόρητο πόνο, όμως πρέπει να θυμόμαστε ότι αυτά τα « όχι» έχουν καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τη ζωή μας. Γι’ αυτό πρέπει να τα αποδεχόμαστε και να τα αξιολογούμε.

Things to remember

  • Ανακαλούμε ευκολότερα στη μνήμη μας τον συναισθηματικό πόνο από τον σωματικο, αφού ο εγκέφαλος μας τον αξιολογεί ως πιο σημαντικό λόγω της κοινωνικής μας φύσης και της αίσθησης του « ανήκειν» που θελουμε να απολαμβάνουμε.

  • Η απορριψη μας αποσταθεροποιεί, πυροδοτεί την επιθετικότητα και την αυτοκαταστροφικοτητα και εντείνει τον συναισθηματικό πόνο. Χρειάζεται να εκλογικεύσουμε την κατάσταση για να κατευνάσουμε τον συναισθηματικό μας πόνο, να σκεφτούμε ότι δεν είμαστε υπεύθυνοι για την εικόνα που έχουν οι άλλοι για εμάς.

  • Είμαστε δεκτικοί  στη στήριξη που μας παρέχει το υποστηρικτικό μας δίκτυο όταν έχουμε ανάγκη να τονώσουμε την αυτοεκτίμησή μας  και αν νιώθουμε ότι χρειάζομαστε περισσότερη ενδυνάμωση, απευθύνομαστε σε κάποιον ειδικό που μας ταιριάζει.

Αποβάλλω την πεποίθηση ότι η απόρριψη είναι συνώνυμο της αποτυχίας και της προσωπικής μου ανεπάρκειας και τη βλέπω σαν ευκαιρία  για να ακολουθήσω μια καλύτερη διαδρομή και να διεκδικήσω εκ νέου πράγματα. Τη χρησιμοποιώ σαν σκαλοπάτι για εξέλιξη και ρωτώ τον εαυτό μου: τι είναι αυτό που θα πρέπει να αλλάξω στη συμπεριφορά μου, ποιο μοτίβο θα πρέπει να σπάσω και με τι θα πρέπει να το αντικαταστήσω  για να έρθω πιο κοντά στην επιτυχία; Μαθαίνω λοιπόν από την απόρριψη, δεν αυτομαστιγώνομαι και χωρίς να είμαι αιθεροβάμων, δεν φοβάμαι το όχι, αφού σκέφτομαι ότι με τις σωστές διορθωτικές κινήσεις, θα με φέρει πιο κοντά στο ναι που τόσο επιθυμώ!

Οι άνθρωποι είμαστε φύσει εγωκεντρικά όντα αφού βαπτίζουμε τα δικά μας προβλήματα και ενδιαφέροντα ως τα πιο σημαντικά αλλά και θεωρούμε πως ο κόσμος είναι αφιερωμένος στο να μας κάνει ευτυχισμένους. Όταν πρόκειται για την επιβίωσή μας, πορευόμαστε βάση το « ο θάνατός σου η ζωή μου», το οποίο είναι απόλυτα σύμφωνο και με τις επιταγές της σημερινής ανταγωνιστικής κοινωνίας. Οι περισσότεροι από εμάς, δε γνωρίζουμε τον τρόπο να δίνουμε αληθινά, χωρίς να περιμένουμε κάποιο αντάλλαγμα, υλικό ή συναισθηματικό.

Be a giver

´Αν όμως δίνουμε για να πάρουμε, πολύ σύντομα θα βρεθούμε χρεωκοπημένοι, αφού πάντα θα μας αφήνουν απλήρωτα χρέη και θα βγαίνουμε  χαμένοι από τη συναλλαγή. Γι αυτό τον λόγο, η προσφορά πρέπει να πραγματοποιείται χωρίς προσδοκία, και οι κινήσεις μας δεν πρέπει να θυμίζουν μαθηματικούς υπολογισμούς αλλά πράξεις αγάπης. Από την άλλη, η προσφορά δεν πρέπει να συγχέεται με την καταπίεση των αναγκών μας αφού έχουμε δικαίωμα αλλά και υποχρέωση να μην αφήνουμε τις ανάγκες μας ακάλυπτες.

 

Για να είμαστε σε θέση να συνεισφέρουμε αποτελεσματικά στη ζωή των άλλων και να απολαύσουμε τη διαδικασία, θα πρέπει αρχικά να μπορούμε να μοιραστούμε ό,τι πολυτιμότερο έχουμε, τον χρόνο μας και να νιώθουμε ότι η παρουσία μας στη ζωή των άλλων είναι σημαντική και κάνει τη διαφορά. Αυτή η πεποίθηση ενισχύει την ικανότητά μας να δίνουμε.

 

Δυστυχώς δεν μπορούν όλοι να προσφέρουν την αγάπη απλόχερα. Υπάρχουν άνθρωποι που αγαπούν και άνθρωποι που νομίζουν πως αγαπούν αφού δεν μπορεί κανείς να δώσει κάτι που δεν έχει πάρει. Εκείνο που θυμίζει αγάπη, δεν είναι αγάπη, είναι ανάγκη, είναι εξάρτηση.

 

Τα καλά νέα είναι ότι οι αλτρουιστικές πράξεις, η καλοσύνη και η ανιδιοτέλεια, είναι χαρακτηριστικά τα οποία μπορούμε να εξελίξουμε. Μπορούμε να εξασκηθούμε σε αυτό και να στοχεύσουμε στην ανεξαρτησία μας, αφού όσο πιο ανεξάρτητοι είμαστε, τόσο περισσότερο μπορούμε να αγαπήσουμε και να προσφέρουμε.

 

Όταν μπούμε σε αυτή τη διαδικασία της μέριμνας, της φροντίδας για τους γύρω μας, θα εκπλαγούμε με το πόσα πολλά έχουμε να δώσουμε, ιδιαίτερα όταν αποφασίσουμε να αφιερωθούμε σε έναν σκοπό που πιστεύουμε με όλο μας το είναι. Θα διαπιστώσουμε ότι η ικανοποίηση και η θετική ενέργεια που προκύπτουν από την προσφορά, φωτίζουν κάθε τομέα της ζωής μας. Το έχει πει και ο Τσάρλι Τσάπλιν: περισσότερο από την εξυπνάδα, χρειαζόμαστε την καλοσύνη και την ευγένεια.

 

Με εξάσκηση λοιπόν, κάνουμε τη μετάβαση από τον αυτιστικό, εγωκεντρικό εαυτό μας σε έναν ανώτερο, πιο δοτικό εαυτό και από τα μικροπρεπή και τα επουσιώδη στα σημαντικά και τα ουσιώδη. Σταματάω να υπολογίζω τι μπορώ να πάρω από κάθε συναλλαγή και επικεντρώνομαι στο τι μπορώ να δώσω. Έτσι, εστιάζοντας στην πνευματική μου πλευρά,θα νιώσω αφθονία, η οποία δεν έχει ουδεμία σχέση με την ύλη και οι ανταμοιβές θα είναι πραγματικά εντυπωσιακές. Δίνουμε λοιπόν απλόχερα, χωρίς να φοβόμαστε ότι θα βγούμε χαμένοι από τη συναλλαγή και έτσι  είμαστε πάντα κερδισμένοι.

 

 
Όταν συνειδητοποιήσουμε την ανυπολόγιστη αξία της ανιδιοτελούς προσφοράς, θα αλλάξει η οπτική μας και κάθε φορά που θα συναντάμε ανθρώπους απορροφημένους στο εγώ τους και στην ικανοποίησή του, θα ακολουθούμε την παραίνεση γνωστού ψυχοθεραπευτή και δεν θα τους μισούμε, αφού έχουν ήδη αρκετά προβλήματα με τον εαυτό τους!

 

Πόσες φορές δεν έχουμε σκεφτεί πόσο χαρούμενοι θα είμασταν αν..;Ποτέ όμως δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις που θα μας εξασφαλίσουν την εσωτερική γαλήνη που επιθυμούμε. Αν πραγματικά θέλουμε να δούμε τη ζωή μας να αλλάζει προς το καλύτερο, να τη δούμε να παίρνει άλλη τροπή, θα πρέπει να κάνουμε μια διαφορετική ανάγνωση της πραγματικότητας και να αλλάξουμε την προσέγγισή μας: να δούμε δηλαδή τη ζωή μας σαν μια test & learn εμπειρία και να μη διστάζουμε να βλέπουμε τις καταστάσεις μέσα από διαφορετικά πρίσματα κάθε φορά ανάλογα με τις προτεραιότητες και τους στόχους μας.

 

Πιο συγκεκριμένα:

  • Αγαπώ το καινούριο και το μη αναμενόμενο. . Ανοίγω πόρτες σε καινούργιες εμπειρίες και λέω ΝΑΙ στο διαφορετικό αντί να βαδίζω στην πεπατημένη, σε σταθεροποιημένες και ελεγχόμενες καταστάσεις. Έχω στο μυαλό μου πως δεν υπάρχουν σωστές ή λάθος αποφάσεις, μόνο διαφορετικές αποφάσεις.  Βρίσκω την ομορφιά σε διαφορετικά άτομα, σε διαφορετικούς τόπους και με διαφορετικούς τρόπους.

  • Θυμάμαι ότι δεν υπάρχει σωστό και λάθος μονοπάτι. Κάθε φορά που θέλω να δρομολογήσω μια απόφαση, ρωτώ τον εαυτό μου ποιός δρόμος είναι περισσότερο ευθυγραμμισμένος με τις ανάγκες μου την εκάστοτε περίοδο. Και επειδή οι ανάγκες μου μεταβάλλονται διαρκώς, οφείλω να τις επανεξετάζω συχνά.

  • Δεν επιτρέπω κακοποιητικές συμπεριφορές. Επιλέγω να περιβάλλομαι από ανθρώπους που φωτίζουν τη ζωή μου, έχουν αγαθές προθέσεις ( they mean well), δεν είναι κακότροποι και με εμπνέουν και επιβραβεύουν το μυαλό μου. Πλαισιώνομαι από ένα υποστηρικτικό δίκτυο ανθρώπων με τους οποίους έχω κοινό κώδικα, κοινή αισθητική και απολαμβάνω μια όμορφη σχέση μαζι τους.

  • Σέβομαι τον υπέρτατο νόμο, αυτόν της αγάπης, που κάνει τα πάντα να λειαίνονται γι αυτό αδειάζω συχνά το ρεζερβουάρ μου και την αγάπη που έχω μέσα μου τη δίνω απλόχερα. Είμαι γενναιόδωρος με τα ευχαριστώ μου, όχι προς τέρψη εντυπωσιασμού, αλλά γιατί πρώτος εγώ αγαλλιάζω όταν εκφράζω την ευγνωμοσύνη μου.

  • Δεν υποβιβάζω τις ικανότητές μου. Έχω αυτοπεποίθηση αλλά όχι σε υπέρμετρο βαθμό. Δεν είμαι overconfident αφού ξέρω ότι κανένα άκρο δεν φέρνει την ευτυχία. Διέπομαι από συγκρατημένη αισιοδοξία, πιστεύω στην ισορροπία της εξίσωσης προσωπική – οικογενειακή – επαγγελματική ζωή και δεν τη διαταράσσω παρά μόνο όταν είναι απολύτως απαραίτητο.

  • Δίνω άλλη υπόσταση στον όρο συντροφικότητα. Δεν ερωτεύομαι αυτούς που με βολεύουν αλλά αυτούς που με ξεβολεύουν και με μετακινούν προς μια νέα κατεύθυνση. Αυτούς που δίνουν στη ζωή μου μια ροζ απόχρωση και μια αίσθηση παραμυθιού.

  • Ψάχνω μέσα μου και βρίσκω τα κλειδιά που ανοίγουν τις πόρτες της ψυχής μου αφού εγώ και μόνο εγώ έχω τις απαντήσεις γι αυτά που με ταλανίζουν. Διαλέγω να παίρνω τα πιο χρήσιμα διδάγματα από κάθε εμπειρία και εκπαιδεύομαι να μη μεμψιμοιρώ για αυτά που μου παίρνει η ζωή, αλλά να αισθάνομαι ευλογημένος που τα έζησα. Έτσι, σιγά σιγά θα αναδυθεί μέσα μου ένα νέο, πιο δυνατό άτομο.

  • Προσέχω το κοριτσάκι που βρίσκεται μέσα μου και αγκαλιάζω όλα του τα κομμάτια και ιδιαίτερα τα πιο τρωτά. Του μαθαίνω να μη χάνει τη στιγμή επειδή σκέφτεται το τέλος της διαδρομής αλλά και να απλοποιεί αντί να υπεραναλύει, αφού το overthinking και το overanalyzing είναι εξαντλητικά.

  • Η φιλοσοφία της ζωής μου συνοψίζεται σε δυο λέξεις : Take chances. Δεν περιμένω να εξασφαλίσω τις συνθήκες επιτυχίας για να τολμήσω κάτι καινούριο ούτε αφήνω τα « και αν» να με κατακλύζουν. Εξάλλου, αν δεν πέσω στη φωτιά, δεν θα μάθω ποτέ πόσο πυράντοχος είμαι. Συνειδητοποιώ ότι μπορώ να διαχειριστώ οτιδήποτε φέρει η ζωή στο δρόμο μου. Για να νιώσω ακόμα  πιο ενδυναμωμένος, κάνω στον εαυτό μου την ερώτηση: σε περίπτωση που αποτύχω, ποιό είναι το χειρότερο σενάριο; Άλλωστε όλοι μας έχουμε δικαίωμα στη δεύτερη ευκαιρία!

 

 

Επειδή δε μπορεί να υπάρχουν μαγικά πράγματα που να μην τα ζήσουμε σε αυτήν τη σύντομη επίγεια βόλτα που μας έχει παραχωρηθεί, φροντίζουμε να έχουμε ως μότο το “ η ζωή είναι αυτό που την κάνεις”.

Μake the best of it: Παίζουμε όσο καλύτερα μπορούμε  με τα φύλλα που μας πέφτουν στο τραπέζι και αν η ζωή μας φέρει λεμόνια..φτιάχνουμε λεμονάδα!

Άραγε πόσο συντονισμένοι είμαστε με το κάθε λεπτό, την κάθε στιγμή; Πόσο παρόντες είμαστε σε αυτά που συμβαίνουν μέσα μας και γύρω μας; Πόσο συνειδητά ζούμε και πόση πρόσβαση έχουμε στις σκέψεις και στα συναισθήματά μας την ώρα που αναδύονται;

´Αν κρίνουμε από αμερικάνικη έρευνα, δεν τα καταφέρνουμε καθόλου καλά, αφού το μυαλό σχεδόν το 50% των συμμετεχόντων, περιπλανιόταν σε κάτι τελείως διαφορετικό από εκείνο που συνέβαινε στο εδώ και τώρα τους ( the wandering mind). Και μπορεί το μυαλό που ταξιδεύει να διαφοροποιεί εμάς τους ανθρώπους από τα ζώα, αφού η ταξιδιάρικη φύση μας, μας επιτρέπει να είμαστε ευφάνταστοι, να κάνουμε όνειρα και να σχεδιάζουμε τη ζωή μας, ταυτόχρονα όμως αποτελεί τροχοπέδη. Μας επιβαρύνει συναισθηματικά και μας κάνει να αφήνουμε τη ζωή να ξεγλιστράει μέσα από τα χέρια μας αφού δεν την απολαμβάνουμε. Την ώρα που ξεδιπλώνεται μπροστά μας, εμείς κάνουμε σχέδια για το αύριο, το οποίο ανήκει στη σφαίρα του φανταστικού. Είμαστε σε αναμονή, για κάτι που ενδεχομένως να συμβεί στο μέλλον και έτσι αναβάλλουμε τη ζωή μας, την ευτυχία μας για κάποια άλλη φορά…Για πότε όμως;

Το να ζούμε με ενσυνειδητότητα, το λεγόμενο mindfulness, είναι συνώνυμο του να ζούμε με επίγνωση αλλά και αποδοχή. Από τη μια, είμαστε σε εγρήγορση όσον αφορά τις αντιδράσεις μας σε σχέση με αυτά που βιώνουμε την κάθε στιγμή, από την άλλη, αντιλαμβανόμαστε τις καταστάσεις ακριβώς όπως είναι και όχι όπως θα θέλαμε ή θα έπρεπε να είναι.

Αυτή η επικέντρωση της προσοχής μας στην παρούσα στιγμή, μας βοηθά να αποσυνδεθούμε από τον αυτόματο πιλότο, από την κατάσταση όπου εκπληρώνουμε μηχανικά υποχρεώσεις αλλά και να δαμάσουμε αυτοποματοποιημένες συνήθειες. Δεν είναι μια καινούρια έννοια, αφού χρονολογείται 2500 χρόνια πριν και έχει τις ρίζες της στη βουδιστική παράδοση. Εισήχθη, για να βοηθήσει τους ανθρώπους να βιώνουν στο έπακρο όλες τις στιγμές τους, ακόμη και τις πιο επώδυνες.

Μπορούμε να επαναφέρουμε το απείθαρχο μυαλό μας και να εκπαιδευτούμε στο να έχουμε επίγνωση των σκέψεων που παρεισφρέουν στο μυαλό μας, χωρίς όμως να τους επιτρέπουμε να μας επηρεάζουν σε βαθμό που να χάνουμε το παρόν μας. Τις διαχειριζόμαστε όπως θα κάναμε με μια μύγα, που είναι εκεί και σε λίγο θα φύγει χωρίς να μας επηρεάζει ιδιαίτερα. Πόσες φορές δεν μας έχει συμβεί να συνομιλούμε με κάποιον και να μην ακούμε πραγματικά τι λέει γιατί σχεδιάζουμε τι θέλουμε να πούμε μετά;

Η πρακτική του mindfulness είναι απλή αλλά όχι εύκολη, αφού θα πρέπει να απαλλαγούμε από πάγιες συνήθειες που επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής μας αλλά και τη διάθεσή μας. Και επειδή η αρχή είναι το ήμισυ του παντός, το πώς ξυπνάμε το πρωί και το πώς ξεκινάμε τη μέρα μας, είναι καθοριστικά για το υπόλοιπό της.

Για μια μέρα λοιπόν γεμάτη επίγνωση, καθιερώνω 3 τελετουργικά:

1. Sounds good

Αντί να ξεκινώ τη μέρα μου με έναν ήχο που μου προκαλεί ένταση ή δυσφορία, επιλέγω έναν απαλό και καταπραϋντικό ήχο αφύπνισης ( χαλαρωτική μουσική, ήχοι της φύσης). Έτσι, επιτρέπω στο σώμα μου να ξυπνήσει αργά και όμορφα.

2. Ενυδάτωση πριν από οτιδήποτε άλλο

Αλλάζω τη συνήθεια του να ξυπνάω και να        

κατευθύνομαι προς την καφετιέρα μου. Αλλάζω πορεία     

πλεύσης. Κατευθύνομαι προς τη βρύση και καταναλώνω ένα ποτήρι νερό πριν από    

οτιδήποτε άλλο, αφού το σώμα μου είναι αφυδατωμένο   

από το νυχτερινό ύπνο και χρειάζεται ενυδάτωση.   

Αμέσως μετά, μπορώ να συνεχίσω με την προσφιλή   

μου συνήθεια, αυτήν της κατανάλωσης καφεΐνης.

3. Παρατηρώ τη φύση

Αντί να αρπάζω το tablet first thing in the morning, βγαίνω έξω και επιτρέπω στο σώμα μου να εισπράξει τα οφέλη της φύσης, την αίσθηση ελευθερίας και ευεξίας. Να νιώσω τη γαλήνη και να άντλησω νέες δυνάμεις για να συνεχίσω τη μέρα μου πιο ενδυναμωμένος ψυχικά και σωματικά.

Ας προσηλωθούμε λοιπόν στο τώρα, ας μην ταλαιπωρούμαστε από “what if” σενάρια και ας μην αφήνουμε περιττές σκέψεις να μας κατακλύζουν και να μας απορροφούν τόσο πολύ. Θα μας απομακρύνουν από το να ζήσουμε μια αρμονική ζωή με γνώμονα την παρούσα πραγματικότητα.

Το να δίνεις υπερβολική προσοχή στη γνώμη των άλλων, είναι δίκοπο μαχαίρι: μπορεί από το να σε κολακεύσει, εώς και να σε πληγώσει. Όλοι μας λίγο πολύ έχουμε υπάρξει υποδουλωμένοι στις γνώμες των άλλων, αφού έχουμε νιώσει την ανάγκη να ζητήσουμε επιβεβαίωση για να νιώσουμε αρεστοί, όμορφοι, έξυπνοι, ικανοί. Αυτή μας η στάση είναι απόλυτα δικαιολογημένη, αφού ως κοινωνικά όντα που είμαστε, η ευτυχία μας εξαρτάται από την ποιότητα των σχέσεών μας.

Σύμφωνα με μελέτη που έγινε, οι άνθρωποι που ανήκουν στην κατηγορία των ευτυχισμένων, θεωρούν τις στενές σχέσεις αναγκαιότητα και όχι πολυτέλεια. Μια άλλη έρευνα, έδειξε ότι οι 25 πιο αγαπημένες δραστηριότητες στις όποιες επιδιδόμαστε, συμπεριλαμβάνουν και άλλους ανθρώπους ( φαγητό, κοινωνικές συναναστροφές, καφές). Δικαιολογημένα  λοιπόν θέλουμε να έχουμε την εύνοια των άλλων, αλλά και να τροφοδοτούμε τις σχέσεις μας μαζί τους.

Η ανησυχία μας για τη γνώμη των άλλων, πηγάζει από το φόβο της απώλειας των φίλων ή της έλλειψης στενής σύνδεσής μας  μαζί τους. Αυτός ο φόβος, είναι χρήσιμος ως έναν βαθμό αφού η αμηχανία που συνοδεύεται από το αίσθημα της ντροπής, μας κινητοποιεί να συμπεριφερόμαστε με πιο ενδεδειγμένους τρόπους. Μας κάνει να μην παραβιάζουμε ηθικούς κώδικες, ενώ παράλληλα αυξάνει τις πιθανότητες να γίνουμε αποδεκτοί από τους άλλους.

Όμως, αν τα επίπεδα του φόβου είναι πολύ υψηλά, είναι αντιπαραγωγικό. Το να αναρωτιέσαι συνεχώς αν είσαι αρκετά συμπαθής, μπορεί να προκαλέσει άγχος και ανασφάλεια και αυτά με τη σειρά τους, διώχνουν τους άλλους μακρυά μας. Αυτό οδηγεί σε μια φαυλότητα και τελικά καταλήγουμε και κοινωνικά απομονωμένοι και με ανύπαρκτα επίπεδα αυτοσεβασμού.

Για να σπάσω λοιπόν το φαύλο κύκλο:

  • Δεν εγκλωβίζω τη ζωή μου στη γνώμη εκείνων που δεν με αφορούν ούτε σε ανθρώπους που δεν θα πρεπε να αποτελούν ζήτημα στη ζωή μου. Όπως πρώτος είπε ο Σωκράτης: « Δεν πρέπει να τιμούμε όλες τις γνώμες των ανθρώπων αλλά μερικές, και όχι όλων των ανθρώπων, αλλά μερικών».

  • Θυμάμαι ότι όταν πρόκειται για τη ζωή μου και για οποιαδήποτε αλλαγή σε αυτή, ο λόγος πέφτει αποκλειστικά σε εμένα αφού είμαι ο κύριος υπεύθυνος για ό,τι συμβαίνει σε αυτήν. Φροντίζω λοιπόν να μετριάζω τη μεγάλη ευαισθησία μου απέναντι στις ξένες γνώμες.

  • Υπερασπίζομαι τις αποφάσεις μου και  μένω πιστός στους λόγους που με ώθησαν στο να δρομολογήσω την κάθε μια από αυτές. Έχω τα λάθη μου συμμάχους και όχι εχθρούς, αφού ξέρω καλά πως είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινής μου φύσης.

  • Πορεύομαι με τη συνειδητοποίηση ότι ο φόβος της κρίσης, σε υπερβολικό βαθμό, είναι χαμένο παιχνίδι, αφού με απομακρύνει από το να παρουσιάσω τον αληθινό μου εαυτό. Δεν πρέπει να αποφεύγω να εκφράζω τις προτιμήσεις μου και τον εαυτό μου, διαφορετικά, θα διαμορφώσω μια εικόνα στρεβλή για μένα. Έτσι, οι γύρω μου δεν θα αγαπήσουν εμένα, αλλά τη μεταμφίεσή μου και αυτό δεν μου είναι καθόλου χρήσιμο.

  • Παύω να υπερτιμώ συστηματικά το πόσο πολύ και πόσο συχνά κρίνουν οι άλλοι εμένα και τις αποτυχίες μου αφού αυτή μου η στάση με κάνει πιο κρατημένο και μου στερεί τη χαρά και τον αυθορμητισμό.

  • Υπενθυμίζω στον εαυτό μου ότι είναι απελευθερωτικό να επιτρέπω τις κρίσεις σε μια σημαντική για μένα σχέση. Αφουγκράζομαι τη γνώμη εκείνων που με αφορούν, αντί να εμποδίζω τον εαυτό μου να νιώσει ευάλωτος και στην περίπτωση που ο φόβος με καταβάλλει, κάνω στον εαυτό μου την ερώτηση: τι είναι αυτό που φοβάμαι ότι θα συμβεί αν με κριτικάρουν;Πιο είναι το worst case scenario?

  • Δεν ξεχνώ πως ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν έχει απεριόριστα αποθεματικά δεδομένα. Οι κρίσεις κατακτούν  μια θέση στη ζωή των ανθρώπων για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Έτσι, η κρίση κάποιου για εμένα, θα είναι κάτι που δεν θα θυμάται λίγες μέρες ή και ώρες αργότερα.

Το να δίνουμε μεγάλη αξία στο «τι θα πουν οι άλλοι», απαιτεί θυσίες και αν συνυπολογίσουμε όλους τους παράγοντες, πιο πολύ διαταράσσει την ψυχική μας γαλήνη, παρά συμβάλλει σε αυτήν. Εξάλλου, “ those who mind don’t matter, and those who matter don’t mind”.Οι πραγματικά δικοί μας άνθρωποι, μας αποδέχονται όπως είμαστε και αγαπούν ακόμα και τα τρωτά μας κομμάτια. Για τους άλλους, ας μην τους επιτρέψουμε να μας κάνουν να νιώθουμε ενοχικά ή να αμφιβάλλουμε για την αξία μας.

Όπως πολύ εύστοχα είχε πει ο Αβραάμ Λίνκολν , παλιός πρόεδρος των ΗΠΑ, μπορούμε να γκρινιάζουμε που τα τριαντάφυλλα έχουν αγκάθια, ή να αγαλλιάζουμε, επειδή τα αγκάθια έχουν πάνω τους τριαντάφυλλα. Είναι θέμα οπτικής! Δεν είναι πολύ εύκολο να νιώθουμε ευγνωμοσύνη όταν τα πράγματα είναι δύσκολα. Αισθανόμαστε μικροί και αδύναμοι και έχουμε την τάση να αδρανοποιούμαστε. Πολλές φορές, αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα συγκριτικά, αφήνουμε πιθανά κενά μας να επισκιάσουν ο,τι έχουμε κατακτήσει και μετά γυρνάμε στην οικεία στάση μας, αυτήν της απογοήτευσης. Ούτε και η δυτική κοινωνία μας βοηθά ιδιαίτερα: προάγει μια στάση αγνωμοσύνης, αφού με το να αναβαθμίζει διαρκώς τις ανάγκες μας, δεν μας αφήνει να απολαύσουμε τους καρπούς των κόπων μας. Το να βαδίζουμε όμως με σημείο αναφοράς τα ελλείμματά μας και να διαιωνίζουμε τη δυστυχία, είναι ένας δρόμος που δεν θα μας οδηγήσει στον επιθυμητό προορισμό.
Βαδίζοντας στο δρόμο της ευγνωμοσύνης 
 Η ευγνωμοσύνη μπορεί να μην αποτελεί πανάκεια, είναι όμως ένα εργαλείο βελτίωσης της ζωής μας που δεν πρέπει να μένει ανεκμετάλλευτο. Μπορεί να αλλάξει το παρόν μας ( αφού επιτρέπει την αποδοχή και τον εορτασμό της παρούσας στιγμής), αλλά και το μέλλον μας, όχι μόνο σε ατομικό, αλλά και σε συλλογικό επίπεδο.
 Γιατί να κάνω την ευγνωμοσύνη συνήθεια; 
Ενδυναμώνω τους κοινωνικούς μου δεσμούς 
Το να εκφράζω συναισθήματα ευγνωμοσύνης σε ανθρώπους που δεν πρέπει να προσπερνιούνται ως δεδομένοι, με κάνει πιο αρεστό στον περίγυρό μου και βοηθάει στη δικτύωσή μου. Ευνοεί τη σύνδεσή μου με τους άλλους και αντίστροφα, και ενισχύει τα αισθήματα φιλίας και αγάπης.
Είμαι πιο υγιής 
 Έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι με υψηλά επίπεδα ευγνωμοσύνης, κοιμούνται καλύτερα και από άποψη ποιότητας αλλά και διάρκειας. Ακόμη, βιώνουν υψηλότερα επίπεδα ψυχικής ευεξίας, αφού είναι πιο πιθανό να ενσωματώσουν την άσκηση και τα check-ups στη ζωή τους, πράγμα που τους εξασφαλίζει μια ποιοτικότερη ζωή.
Βιώνω βελτιωμένη ψυχολογική διάθεση 
 Μέσω της εξάσκησης της ευγνωμοσυνης μειώνονται τα τοξικά συναισθήματα ( ζήλεια, δυσαρεσκεια, μόνιμο αίσθημα του ανικανοποίητου), που μας κατακλύζουν καιρούς και μας στερούν την ευτυχία. Πληθώρα ερευνών έχουν δείξει ότι η ευγνωμοσύνη μειώνει την κατάθλιψη, ενισχύει την αυτοεκτίμηση, μας κάνει να ανακάμπτουμε με μεγαλύτερη ευκολία και όχι μόνο αυξάνει τα θετικά συναισθήματά μας, αλλά και μας βοηθάει να τα διατηρήσουμε: μας εξασφαλίζει δηλαδή μακροπρόθεσμη ευτυχία και όχι στιγμιαία απόλαυση.
 Προστατεύομαι από το στρες 
 Η εστίαση σε μια « στάση ευγνωμοσύνης», οδηγεί σε χαμηλότερα επίπεδα άγχους και σε πιο ενισχυμένο ανοσοποιητικό σύστημα. Εφαρμόζω το Νόμο της Έλξης ( οραματίζομαι αυτό που θέλω, και πορεύομαι με την σκέψη ότι το έχω ήδη) και καρπώνομαι τα οφέλη του , αφού οι σκέψεις μας έλκουν το όμοιο, αυτό ακριβώς που αισθανόμαστε. Το κλισέ « η δύναμη της θετικής σκέψης», δεν είναι καθόλου τυχαίο, αφού σύμφωνα με μελέτες, η θετική σκέψη είναι απείρως δυνατότερη από την αρνητική.
Δεν εστιάζω στον υλισμό 
 Η συνειδητοποίηση της ρευστότητας της ύπαρξης μου και της αξίας της ανθρώπινης επαφής, η οποία είναι σπουδαιότερη από την ύλη, με κάνει να συνδέομαι στενότερα με τους γύρω μου. Έτσι, επικεντρώνομαι λιγότερο στην ύλη, και είμαι περισσότερο ευγνώμων για τους ανθρώπους που εμπλουτίζουν τη ζωή μου. Όσο για τα κεκτημένα μου, τα υλικά αγαθά που απέκτησα με πολύ κόπο, δεν πρέπει να τα υποτιμώ. Εκπαιδεύομαι να τα εκτιμώ και θυμάμαι την εποχή που τόσο πολύ επιθυμούσα αυτό που τώρα έχω.
Τρόποι που πυροδοτούν τα οφέλη της ευγνωμοσύνης 
 -Καθιερώνω τα εξείς καθημερινά τελετουργικά:
• Καταγράφω 3 από τα πράγματα για τα οποία είμαι ευγνώμων. Αυτές οι καταγραφές εξυπηρετούν στο να εντυπώνονται καλύτερα οι θησαυροί μου στο υποσυνείδητό μου, αφού τους εικονοποιώ.
•Συζητώ για τα πράγματα για τα οποία είμαι ευγνώμων στο οικογενειακό τραπέζι, ή καθιερώνω τη συνήθεια να τα λέω στον σύντροφό μου πριν πάμε για ύπνο.
 Μετά από αυτές τις ασκήσεις, κάνω στον εαυτό μου την ερώτηση: πώς θα ήμουν σήμερα αν δεν είχα όλα αυτά που τώρα μπορώ να απολαμβάνω;
Φτιάχνω έναν τοίχο ευγνωμοσύνης σε ένα ευδιάκριτο σημείο του σπιτιού. Γράφω τα πράγματα για τα οποία αισθάνομαι τυχερός σε post-it notes και τα βάζω σε μια καθορισμένη περιοχή, σε ένα ευδιάκριτο σημείο( στην πόρτα ή στον καθρέφτη), για να μου θυμίζουν τακτικά όλες τις θετικές καταστάσεις και τους υπέροχους ανθρώπους που πλαισιώνουν τη ζωή μου.
– Γράφω ένα ευχαριστήριο σημείωμα κάθε εβδομάδα, είτε χειρόγραφο, είτε σε ηλεκτρονική μορφή. Ευχαριστώ κάποιον φίλο, συνεργάτη, μέλος της οικογενειάς μου, ακόμη και έναν απλό γνωστό και η ικανοποίηση θα είναι αμφίδρομη.
– Γράφω για μια άσχημη εμπειρία που βίωσα την χρονιά που πέρασε. Μια κατάσταση όπου τα πράγματα δεν είχαν την έκβαση που επιθυμούσα. Εστιάζω στα μαθήματα αλλά και στα μηνύματα που πήρα από αυτήν τη δοκιμασία.
 Θυμάμαι ότι δεν είναι ποτέ αργά για να βιώσω μια νέα κατάσταση σκέψης. Ζω λοιπόν με ευγνωμοσύνη και δημιουργώ τις συνθήκες που επιθυμώ να έχω στη ζωή μου. Βγαίνω από την κατήφεια, εκτιμώ το καλό και εκείνο με τη σειρά του με προτιμάει, αφού σκεπτόμενος θετικά, αποτελώ μαγνήτη θετικής ενέργειας. Το μυστικό είναι να καλλιεργώ αυτήν τη στάση ζωής σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μου, και oτιδήποτε προστίθεται σε αυτό, θα το αισθάνομαι ως bonus!
Αναγνωρίζεις, κατανοείς και ελέγχεις τα συναισθήματά σου και αυτά των γύρω σου; Θυμώνεις για τους σωστούς λόγους;Χειρίζεσαι αποτελεσματικά τις διαπροσωπικές σου σχέσεις; Έχεις το « γνώθι σαυτόν;» Καταβάλλεις προσπάθεια να δεις τα πράγματα από την οπτική γωνία των άλλων; Νιώθεις άνετα να ακολουθήσεις τη διαίσθηση σου; ( ο Αϊνστάιν κάποτε είπε ότι το μόνο αξιόλογο πράγμα ειναι η διαίσθηση). Έχεις προσωπικό κίνητρο; Αναγνωρίζεις έγκαιρα την ανάγκη για αλλαγές;
Άν η απάντηση σε όλα τα παραπάνω είναι ναί, είσαι συναισθηματικά νοήμων. Αν είναι όχι, δεν είσαι, αλλά τα καλά νέα είναι ότι μπορείς να γίνεις, αφού νοημοσύνη των συναισθημάτων δεν είναι γενετικά προκαθορισμένη, όπως συμβαίνει με τη διανοητική νοημοσύνη, (iq), αλλά καλλιεργείται και αναπτύσσεται.
Οι έχοντες υψηλή διανοητική νοημοσύνη (high iq), δεν έχουν απαραίτητα υψηλά σκορ στη συναισθηματική νοημοσύνη, αφού αυτές είναι δυο ξεχωριστές ικανότητες που δεν πάνε πάντα χέρι χέρι. Γι αυτό και πολλές φορές βλέπουμε γύρω μας ανθρώπους που διαπρέπουν  ακαδημαϊκά, ή στα επαγγελματικά τους, αλλά πνίγονται στον ωκεανό των παρορμήσεών τους ή κάνουν άστοχους χειρισμούς στην προσωπική τους ζωή.
Όπως έχει πει και ο δικός μας Αριστοτέλης στα Ηθικά Νικομάχεια, « Ο καθένας μπορεί να θυμώσει- αυτό είναι εύκολο. Αλλά το να θυμώσει κανείς με το σωστό άτομο, στο σωστό βαθμό, τη σωστή στιγμή, για τη σωστή αιτία και με το σωστό τρόπο, αυτό είναι δύσκολο.»
Ποιές είναι λοιπόν εκείνες οι δεξιότητες με τις οποίες θα πρέπει να οπλιστούμε για να μπορέσουμε να κυριαρχήσουμε  στα συναισθήματά μας, να οικοδομήσουμε υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις και να ζήσουμε μια πολυποίκιλη συναισθηματική ζωή;
 Αυτοεπίγνωση( self- awareness) 
Το να έχω πρόσβαση στα συναισθήματά μου και το να γνωρίζω από πού πηγάζουν αυτά όταν βιώνω συναισθηματικές διακυμάνσεις.
Αυτοέλεγχος ( self- control) 
Προϋπόθεση αυτής της δεξιότητας είναι η αυτοεπίγνωση, αφού αν δεν μπορώ να ορίσω το συναίσθημά μου, δεν μπορώ και να το ελέγξω, όπως δεν μπορώ να κάνω και το λεγόμενο « impulse control”, να ελέγξω δηλαδή τις παρορμήσεις μου. Μερικές από τις συνιστώσες του αυτοελέγχου, είναι η αυτοπειθαρχία, η προσαρμοστικότητα και η αυτοενεργοποίηση.
Ενσυναίσθηση ( empathy)
Είναι μια θεμελιώδης δεξιότητα που ενισχύει τη σύνδεσή μου με τους γύρω μου και προάγει την ουσιαστική επικοινωνία μου μαζί τους. Συνιστά την αναγνώριση των συναισθημάτων του άλλου ,την κατανόηση της θέσης του, το να μπαίνω δηλαδή στα παπούτσια του άλλου χωρίς απαραίτητα να συμφωνώ.
Κοινωνικές δεξιότητες ( social skills)
Είναι αυτές που διευκολύνουν τη διαχείριση των σχέσεων μας και την ανάγνωση των συναισθημάτων των άλλων( δεξιότητες επικοινωνίας, ηγεσίας, καλλιέργειας δεσμών, χειρισμού διαφωνιών, συνεργασίας). Τα άτομα με τέτοιου είδους ικανότητες, διαχειρίζονται με επιτυχία τις αλληλεπιδράσεις τους με τους άλλους ανθρώπους, τις οποίες μπορεί και να αξιοποιήσουν αν τις χρειαστούν.
Τρόποι οικοδόμησης της Συναισθηματικής Νοημοσύνης μας
1. Μαθαίνω να διαχωρίζω τη σκέψη από το συναίσθημα. Οι σκέψεις μου είναι αυτές που προκαλούν τα συναισθήματά μου, οπότε αλλάζοντας τον τρόπο σκέψης μου, μετουσιώνω τα αρνητικά συναισθήματα σε θετικά.
2. Όταν βλέπω μια συμπεριφορά που δεν μπορώ εύκολα να αποκωδικοποιήσω, εξετάζω τουλάχιστον δυο πιθανά σενάρια πριν καταλήξω σε ενα συμπέρασμα και φροντίζω να ζήτω διευκρινίσεις όταν χρειάζεται. Συνήθως, οι αγενείς ή απότομες συμπεριφορές των άλλων, οφείλονται σε προβλήματα που έχουν οι ίδιοι και όχι στο ότι έχουν κάτι με εμάς.
3. Φροντίζω να λύνω τις διαμάχες μου με παραγωγικό τρόπο. Επιλέγω προσεκτικά τους καυγάδες μου και αξιολογώ για ποιο πράγμα αξίζει να μαλώσω και για ποιο όχι.  Ακόμη και όταν το κάνω, αποφεύγω να ξεκινώ με το εσύ ή με το είσαι και να ακολουθεί κατηγορία. Ξεκινώ με το νιώθω και ακολουθεί το συναίσθημά μου: νιώθω πληγωμένος, όχι : συνέχεια με πληγώνεις.
4. Βλέπω τις δυσκολίες με χιούμορ, αφού αυτό με χαλαρώνει και αυξάνει την επινοητικότητά μου. Η αισιόδοξη ματιά και η ικανότητα να ανταπεξέρχομαι στις δυσκολίες, η ανθεκτικότητα δηλαδή, είναι δείκτες Συναισθηματικής Νοημοσύνης.
5. Κοιτάω μέσα μου, κάνω ενδοσκόπηση. Έτσι, μένω  συνδεδεμένος με τα συναισθήματά μου, τα μελετάω και νιώθω άνετα με αυτά. Το ίδιο κάνω και με το σώμα μου: το ακούω, γιατί μου δίνει πληροφορίες για το πώς νιώθω. Όντας εξοικειωμένος με το δικό μου συναίσθημα, μπορώ πιο εύκολα να συντονιστώ και με το συναίσθημα των άλλων.
Αξίζει να θυμόμαστε ότι καμία σχέση δεν χτίστηκε  άκοπα και αβίαστα, ούτε με τον ίδιο μας τον εαυτό ή με το παιδί μας. Όλες οι σχέσεις είναι ρευστές και ευμετάβλητες, ιδιαίτερα οι στενές, οι προσωπικές και η ικανότητα να εκδηλώνουμε τα συναισθήματά μας με λόγια ( ή χωρίς) και με πράξεις, είναι απαραίτητη για τη διατήρηση στενών προσωπικών σχέσεων. Γιατί η οποιαδήποτε χειρονομία, η οποιαδήποτε λέξη θα πρέπει να μεταφράζεται ως “ είσαι πολύ σημαντικός για μένα”, “ προσθέτεις αξία στη ζωή μου”.